ร้านสะดวกซื้อ..ไร้พนักงาน

สื่อยักษ์ใหญ่ประเทศญี่ปุ่น อย่าง NIKKEI Asia รายงานว่าเซเว่น-อีเลฟเว่นญี่ปุ่น (Seven-Eleven Japan) เครือข่ายร้านสะดวกซื้อใหญ่สุดของญี่ปุ่น เตรียมเริ่มมีการทดลองเปิด “ร้านสะดวกซื้อ 7-Eleven ไร้พนักงาน” ในญี่ปุ่น ช่วงฤดูใบไม้ผลินี้ และขยายสาขาสู่คอนโดที่เป็นตึกสูงและโรงงานต่าง ๆ อันเป็นสถานที่ซึ่งในอดีตเปิดร้านสะดวกซื้อยากมาก

โดยลูกค้าที่ใช้บริการจะใช้แอปเฉพาะเพื่อสแกน QR code ตอนเดินเข้าร้าน และใช้สมาร์ตโฟนอ่านบาร์โค้ดของสินค้าที่ต้องการซื้อและชำระเงินด้วยบัตรเครดิตหรือวิธีการชำระเงินอื่น โดยภายในร้านจะไม่มีจุดแคชเชียร์แต่อย่างใด

ว่าไปแล้ว..ความเคลื่อนไหวของ Seven-Eleven ถือเป็นจุดเปลี่ยนภาคอุตสาหกรรมค้าปลีกของญี่ปุ่น ที่ปัจจุบันกำลังเผชิญปัญหาการขาดแคลนแรงงานอย่างรุนแรง

โดย Seven-Eleven จะเริ่มเปิดร้านสะดวกซื้อไร้พนักงานในกรุงโตเกียว และพื้นที่อื่น ๆ โดยเริ่มเปิดร้านทดลองบางแห่งในกรุงโตเกียวและโอซาก้า พร้อมเริ่มการเจรจากับบริษัทต่าง ๆ ประมาณ 20 บริษัท ที่สนใจตั้งร้านสะดวกซื้อภายในสถานที่ของตน Seven-Eleven มีเป้าหมายจะมีร้านสะดวกซื้อไร้พนักงานหลายสิบแห่งในญี่ปุ่น

พร้อมกันนี้ยังเล็งจะเข้าไปเปิดตามโรงงานและสถาบันวิจัยต่าง ๆ ด้วยการยึดพื้นที่ตามโรงอาหารเดิม ที่กำลังปิดตัวลงเนื่องจากปัญหาขาดแคลนแรงงานและอัตราเงินเฟ้อให้กลายมาเป็นร้าน 7-Eleven ไร้พนักงานแทน

เกณฑ์มาตรฐานการเปิดร้าน นั่นคือ บริษัทหรือโรงงาน ต้องมีพนักงานอย่างน้อย 500 คน และคาดว่าจะมียอดขายรายวันอย่างน้อย 100,000 เยน (ประมาณ 682 ดอลลาร์สหรัฐ)

ขณะที่ยอดขายเฉลี่ยร้านสะดวกซื้อ 7-Eleven ทั่วไป จะอยู่ที่ประมาณ 700,000 เยน

ขนาดตัวร้านจะมีพื้นที่ประมาณ 50 ตารางเมตร ถือว่าเล็กกว่าร้าน 7-Eleven ทั่วไป มีพื้นที่ 200 ตารางเมตร จำนวนสินค้าในร้านลดลงเหลือสูงสุด 1,200 รายการ น้อยกว่าครึ่งหนึ่งของจำนวนปกติ..!

โดยเน้นที่รายการสินค้าจำเป็น เช่น ข้าวปั้น, ขนมปัง อาหารกลางวันแบบกล่องแช่เย็น, กาแฟสดและของใช้ในชีวิตประจำวัน

ปัจจุบันญี่ปุ่นมีตลาดร้านสะดวกซื้อเกือบ 56,000 ร้าน โดยร้านสะดวกซื้อแบรนด์ต่าง ๆ ในญี่ปุ่น กำลังเร่งขยายร้านไร้พนักงาน

ขณะที่ FamilyMart คู่แข่งของ Seven-Eleven ได้ขยายร้านสะดวกซื้อไร้พนักงานแล้วมากกว่า 30 แห่งทั่วประเทศ โดยใช้ระบบที่พัฒนาโดย Touch to Go ที่เป็นระบบการชำระเงินแบบไร้พนักงาน 

ส่วนร้านสะดวกซื้อ Ministop ได้เริ่มพัฒนาร้านไร้พนักงาน ที่มีพื้นที่เพียง 3 ตารางเมตรเท่านั้น

อีกทั้งมี Daiei ที่เพิ่งเปิดซูเปอร์มาร์เก็ตไร้พนักงานในโยโกฮาม่าอีกด้วย

สำหรับ “เซเว่น-อีเลฟเว่น” ถือกำเนิดขึ้นเมื่อปี ค.ศ. 1927 โดยบริษัท เซาท์แลนด์ไอซ์ จำกัด (เซาท์แลนด์ คอร์ปอเรชั่น) เริ่มต้นกิจการผลิตและจัดจำหน่ายน้ำแข็ง ที่เมืองดัลลัส รัฐเท็กซัส สหรัฐอมเริกา

ช่วงปีเดียวกัน บริษัทมีการนำสินค้าอุปโภคบริโภคต่าง ๆ มาจำหน่าย เพื่ออำนวยความสะดวกแก่ลูกค้า จึงเปลี่ยนชื่อเป็น Tote’m Store ต่อมาปี ค.ศ. 1946 เปลี่ยนชื่ออีกครั้ง มาเป็นเซเว่น-อีเลฟเว่น (7-Eleven) เพื่อรองรับการขยายกิจการนี้ โดยระยะแรก เปิดให้บริการตั้งแต่เวลา 07.00-23.00 น.ของทุกวัน

นี่เป็นเพียงแค่จุดเริ่มต้นของเทรนด์ “ร้านสะดวกซื้อไร้พนักงาน” ที่แพร่กระจายในประเทศญี่ปุ่น แต่เชื่อว่าอนาคตอันใกล้นี้จะกลายเป็น “เมกะเทรนด์ร้านสะดวกซื้อไร้พนักงาน” แพร่กระจายไปทั่วโลก

นั่นอาจหมายรวมถึงประเทศไทยด้วย..และเชื่อว่าด้วยเมกะเทรนด์นี้เอง..“หนุ่ม-สาวเซเว่นฯ” ทั้งหลายอาจต้องมองหา “ทางหนีทีไล่” กันไว้ให้ดี..!!??