พาราสาวะถี

เสร็จสิ้นไปแล้วกับการลงนามระหว่าง อนุทิน ชาญวีรกูล นายกรัฐมนตรีไทย กับ ฮุน มาเนต นายกรัฐมนตรีกัมพูชา ที่มี อันวาร์ อิบราฮิม ผู้นำมาเลเซีย ในฐานะประธานอาเซียน กับ โดนัลด์ ทรัมป์ ประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกา เป็นพยาน ไม่ว่ากระทรวงการต่างประเทศจะพยายามชี้แจงต่อถ้อยคำของเอกสารที่สองผู้นำได้เซ็นจะเรียกว่าอะไรก็ตาม หากดูจากฉากหลังบนโต๊ะลงนามระบุชัดว่า “Delivering Peace: Cambodia-Thailand Peace Deal” แปลเป็นไทยได้ว่า “การส่งมอบสันติภาพ:ข้อตกลงสันติภาพกัมพูชา-ไทย”

ขณะที่ สีหศักดิ์ พวงเกตุแก้ว รัฐมนตรีต่างประเทศ อธิบายประสานักการทูตว่า ข้อตกลงดังกล่าวยังคงใช้ชื่อที่ฝ่ายไทยประกาศไว้คือ ถ้อยแถลงร่วม หรือ joint declaration ว่าด้วยผลการประชุมระหว่างไทยกับกัมพูชา ส่วนตัวขอเรียกมันว่า เส้นทางสู่สันติภาพ แต่ทรัมป์ย้ำหนักแน่น สิ่งที่ผู้นำทั้งสองประเทศได้ลงนามร่วมกันนั้น เรียกว่า ข้อตกลงสันติภาพกัวลาลัมเปอร์ หรือ Kuala Lumpur Peace Accords พร้อมบอกด้วยว่าเป็นชื่อที่ดี

ไม่เพียงเท่านั้น ผู้นำมะกันยังชี้ด้วยว่าเป็นข้อตกลงประวัติศาสตร์ และยกหางสองผู้นำที่ลงนามว่า “ผู้กล้าหาญ” อย่างไรก็ตาม มีประเด็นที่ฝ่ายไทยจะต้องนำกลับมาพิจารณาต่อในกระบวนการดำเนินการ เมื่อทรัมป์ย้ำว่า นักโทษสงครามชาวกัมพูชา 18 คน จะได้รับการปล่อยตัวตามข้อตกลงนี้ และจะมีผู้สังเกตการณ์จากประเทศในเอเชีย รวมถึงมาเลเซียเข้ามาตรวจสอบให้แน่ใจว่าสันติภาพจะดำเนินต่อไป ตนมั่นใจว่ามันจะเป็นเช่นนั้น

เบื้องต้นสีหศักดิ์บอกแล้วว่า ไทยจะพิจารณาปล่อยตัวเชลยศึกกัมพูชา 18 คน ถ้าทางกัมพูชาเริ่มดำเนินการถอนอาวุธและเก็บกู้ทุ่นระเบิด และดำเนินการตามถ้อยแถลงที่มีร่วมกัน ส่วนเรื่องเปิดด่านนั้น ไม่ได้มีระบุไว้ในข้อตกลง ทุกอย่างต้องรอให้เป็นไปตามขั้นตอนการปฏิบัติ หากทั้งสองฝ่ายดำเนินการตาม 4 ข้อไปในทิศทางที่ดี อาจจะพิจารณาขั้นตอนในการส่งทูตกลับประเทศตามแนวทางทางการทูต โดยในตอนนี้ยังไม่ใช่เวลาที่พูดถึงเรื่องการเปิดด่าน

ประเด็นที่ต้องให้ความสำคัญ น่าจะเป็นเรื่องการนำเสนอผลในทางปฏิบัติหลังการลงนามมากกว่า จะเห็นได้ว่า ตลอดระยะเวลาของความขัดแย้งไทย-เขมร เป็นอีกฝ่ายที่ชิงนำเสนอข่าวสารไม่ว่าจะเท็จหรือจริง เพื่อชิงความได้เปรียบ หนนี้ก็เช่นเดียวกัน ทันทีที่มีการลงนาม มาลี โสเจียตา โฆษกกระทรวงกลาโหม ได้แถลง ทหารกัมพูชาทยอยขนรถถังจากชายแดนจังหวัดพระวิหารกลับเข้าที่ตั้ง โดยมีผู้สังเกตการณ์อาเซียน หรือ AOT มาสังเกตการณ์ด้วย

สารที่ฝ่ายเขมรต้องการสื่อคือ กัมพูชาจะปฏิบัติตามข้อตกลงอย่างเต็มที่และมีประสิทธิภาพ เพื่อให้ความเคารพต่อการลงนามใน Joint Declaration ที่มาเลเซีย พร้อมกับจะเดินหน้าประสานงานอย่างใกล้ชิดกับไทยเพื่อผลประโยชน์ของประเทศและประชาชนทั้งสองประเทศ เรียกได้ว่า รีบโชว์ความแข็งขันเพื่อทำให้นานาชาติเห็นว่าฝ่ายตัวเอง พร้อมที่จะทำให้ความขัดแย้งมีข้อยุติ ฟากไทยยังคงต้องรอข้อสั่งการ หรือการหารือเพื่อนำไปสู่ภาคปฏิบัติกันอยู่

จริงอยู่ที่ว่าเหตุที่เขมรต้องเร่งสร้างภาพเพื่อให้เกิดการยอมรับจากนานาประเทศ เพราะ เหตุปะทะที่ผ่านมาถือว่าตกอยู่ในฐานะผู้เสียเปรียบ ตามสายตาต่างชาติ ด้วยข้อกล่าวหาเป็นฝ่ายเริ่มก่อน และโจมตีเป้าหมายพลเรือน จนเป็นเหตุให้คนไทยเสียชีวิตเกือบ 20 ราย ไม่เพียงเท่านั้น ผลจากความขัดแย้งที่เกิดขึ้นยังกระทบต่อรายได้ของประเทศ มากไปกว่านั้นคือ สะเทือนไปถึงตระกูลฮุนแบบเต็ม ๆ  จึงต้องทำทุกวิถีทางเพื่อให้ทุกอย่างกลับคืนสู่ภาวะปกติโดยเร็ว

ทีนี้ขึ้นอยู่กับท่าทีของรัฐบาลไทย ในการที่จะกำหนดมาตรการ วิธีการขับเคลื่อนตามข้อตกลง ตรงนี้พูดกันแค่ประเด็นที่เกี่ยวข้องกับเอกสารที่เสี่ยหนูได้ลงนามกับผู้นำเขมรแล้วเท่านั้น ยังไม่ไปแตะกรณีข้อตกลงระหว่างไทยกับสหรัฐฯ ที่มีเรื่องของแร่แรร์เอิร์ธซึ่งกำลังถูกจับตามอง เท่าที่ฟังจากอนุทินชี้แจงหลังลงนามกับกัมพูชาแล้ว กระบวนการของฝั่งไทยอาจจะไม่ถูกใจประชาชน เพราะ ต้องมีการเริ่มจากทางฝั่งเขมรก่อน จากนั้นจึงจะมาประเมิน ดำเนินการต่อ เพื่อจะให้เกิดสันติภาพในความสัมพันธ์ของประเทศทั้งสอง

ไม่เพียงเท่านั้น เสี่ยหนูยังยืนยันด้วยว่า รัฐบาล รวมทั้งกองทัพ ข้าราชการกระทรวงต่างประเทศ ทำงานอย่างหนักกว่าจะมาถึงจุดนี้ ขอให้มั่นใจตนไม่รู้จะพูดอย่างไร แต่มีประสบการณ์ในการเจรจามาตั้งแต่ใช้ชีวิตในภาคเอกชน ตนไม่มีความรู้สึกแม้แต่น้อยว่าข้อตกลงที่ไทยลงนามกับกัมพูชา จะทำให้ไทยเสียเปรียบ โดยตนเองไม่ได้มองเรื่องการเสียเปรียบ-ได้เปรียบ แต่มองเรื่องความปลอดภัยของประชาชน การทำให้ประเทศรักษาเกียรติภูมิ รักษาอธิปไตย และรักษาดินแดนไว้ได้ทุกอย่าง

เข้าใจได้ของพรรค์นี้มันอยู่ที่อีกฝ่ายว่าจะบิดพลิ้วอะไรหรือไม่ สิ่งที่อนุทินเชื่อว่าเขมรจะยึดมั่นในหลักของความถูกต้อง ยอมรับในสิ่งที่เป็นเงื่อนไขที่ไทยเสนอไปทุกข้อ หวังว่ามันจะเป็นเช่นนั้น โดยเฉพาะเรื่องแผนที่มาตราส่วน 1 ต่อ 200,000 ที่เขมรอ้างมาตลอด แต่ผู้นำไทยบอกว่าตอนนี้มีเทคโนโลยีใหม่ที่เรียก Lidar  เมื่อนำไปสู่การเจรจาเรื่องการปักปันเขตแดนให้ครบ จะใช้เทคโนโลยีนี้แทนแผนที่ที่กัมพูชาชอบอ้าง ตรงนั้นก็จะเป็นอีกบทพิสูจน์ว่าเขมรยอมรับตามข้อตกลงที่ได้ทำไว้จริงหรือไม่

อรชุน