สว. สหรัฐ รุมเบรก “เจนเซน หวง” หวั่นทริป “จีน” ทำเทคโนโลยี AI รั่วไหล

ผู้สื่อข่าวรายงานเมื่อวัน 11 ก.ค.68 ที่ผ่านมา วุฒิสมาชิกสหรัฐฯ จากทั้ง พรรครีพับลิกันและเดโมแครต ร่วมลงนามในจดหมายเตือนไปยัง นายเจนเซน หวง (Jensen Huang) ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร บริษัท Nvidia เกี่ยวกับแผนการเดินทางเยือนประเทศจีน โดยเรียกร้องให้นายหวงหลีกเลี่ยง การพบปะกับบุคคลหรือองค์กรที่อาจเกี่ยวข้องกับความพยายามในการหลีกเลี่ยงมาตรการควบคุมการส่งออกชิปของสหรัฐฯ

จดหมายฉบับนี้ ลงนามโดย วุฒิสมาชิกจิม แบงก์ส (Jim Banks) จากพรรครีพับลิกัน และ เอลิซาเบธ วอร์เรน (Elizabeth Warren) จากพรรคเดโมแครต ระบุว่า นายหวงควรงดการพบปะกับตัวแทนจากบริษัทที่มีความเชื่อมโยงกับกองทัพจีน หรือหน่วยงานด้านข่าวกรอง รวมถึงองค์กรที่อยู่ในบัญชีควบคุมการส่งออกของรัฐบาลสหรัฐฯ

“เรากังวลว่าการเดินทางของท่านไปยังจีนอาจกลายเป็นการช่วยเพิ่มความชอบธรรมให้กับบริษัทที่มีสายสัมพันธ์ใกล้ชิดกับกองทัพจีน หรืออาจมีการพูดคุยเกี่ยวกับช่องโหว่ของมาตรการควบคุมการส่งออกของสหรัฐฯ” วุฒิสมาชิกทั้งสอง ระบุในจดหมาย

โดยการแสดงจุดยืนข้ามพรรคครั้งนี้ สะท้อนให้เห็นถึงความเข้มงวดของรัฐบาลสหรัฐฯ ต่อประเด็นความมั่นคงด้านเทคโนโลยี โดยเฉพาะในบริบทของการแข่งขันเชิงยุทธศาสตร์ระหว่างสหรัฐฯ กับจีน

วุฒิสมาชิกสหรัฐฯ ยังระบุเพิ่มเติมว่า มีฉันทามติร่วมในสภาคองเกรสเกี่ยวกับความจำเป็นในการควบคุมการส่งออกฮาร์ดแวร์ปัญญาประดิษฐ์ขั้นสูง (AI) โดยมีความกังวลว่าเทคโนโลยีเหล่านี้อาจถูกนำไปใช้ในการเร่งพัฒนาขีดความสามารถทางทหารของจีน

ด้าน นายเจนเซน หวง มีกำหนดเดินทางเยือนจีนในวันศุกร์ ขณะที่โฆษกของบริษัท Nvidia ได้ออกแถลงการณ์ตอบโต้ว่า “สหรัฐฯ จะเป็นผู้ชนะ” หากเทคโนโลยีของประเทศสามารถกลายเป็น “มาตรฐานระดับโลก” พร้อมชี้ว่า จีนเป็นหนึ่งในประเทศที่มีนักพัฒนาซอฟต์แวร์มากที่สุดในโลก และซอฟต์แวร์ด้าน AI ควรสามารถทำงานได้ดีที่สุดบนแพลตฟอร์มของสหรัฐฯ เพื่อส่งเสริมให้ประเทศต่าง ๆ หันมาเลือกใช้เทคโนโลยีของอเมริกา

ถ้อยแถลงนี้ สะท้อนจุดยืนของ Nvidia ที่ยังคงมุ่งเน้นการรักษาบทบาทผู้นำในอุตสาหกรรม AI ท่ามกลางความตึงเครียดทางการค้าระหว่างสหรัฐฯ กับจีน โดยเน้นว่าการแข่งขันด้านเทคโนโลยีควรอยู่ภายใต้หลักเกณฑ์ที่สนับสนุนการยอมรับในระดับโลก มากกว่าการปิดกั้นหรือจำกัดการเข้าถึง

ขณะเดียวกันในการแสดงสินค้า Computex ที่กรุงไทเป เมื่อเดือนพฤษภาคม 2568 ที่ผ่านมา นายเจนเซน หวง เคยได้กล่าวชื่นชมอดีตประธานาธิบดี โดนัลด์ ทรัมป์ ที่เคยผ่อนคลายข้อจำกัดบางประการเกี่ยวกับการส่งออกชิปปัญญาประดิษฐ์ พร้อมระบุว่า กฎระเบียบที่ใช้ก่อนหน้านั้น “ล้มเหลว” และไม่ได้ผลตามที่ตั้งใจไว้

ก่อนหน้านั้น Nvidia เคยเปิดเผยว่า มาตรการควบคุมการส่งออกที่เริ่มมีผลบังคับใช้ตั้งแต่เดือนเมษายน ซึ่งรวมถึงการที่บริษัทต้องปรับแต่งหรือเปลี่ยนแปลงชิป AI บางรุ่นเพื่อให้เป็นไปตามกฎดังกล่าว อาจทำให้รายได้ของบริษัทสูญเสียมากถึง 15,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ

ฝ่ายนิติบัญญัติของสหรัฐฯ ยังคงแสดงความวิตกอย่างต่อเนื่องเกี่ยวกับความพยายามของบริษัทจีนในการหลีกเลี่ยงข้อจำกัดด้านการส่งออกเทคโนโลยีขั้นสูง โดยล่าสุดมีการเสนอร่างกฎหมายที่กำหนดให้ผู้ผลิตชิปปัญญาประดิษฐ์ (AI) ต้องสามารถติดตามและตรวจสอบที่ตั้งของผลิตภัณฑ์ของตนได้อย่างชัดเจน

เมื่อเดือนที่แล้ว สำนักข่าว Reuters รายงานโดยอ้างอิงเจ้าหน้าที่ระดับสูงของสหรัฐฯ ว่าบริษัท DeepSeek ของจีนมีบทบาทสนับสนุนทั้งกองทัพและหน่วยข่าวกรองของจีน อีกทั้งยังถูกระบุว่ามีการใช้บริษัทนอมินี (nominee) เพื่ออำพรางและหลีกเลี่ยงข้อจำกัดด้านการส่งออกที่สหรัฐฯ บังคับใช้

ในรายงานอีกฉบับของ Reuters เมื่อเดือนพฤษภาคม ระบุว่า Nvidia มีแผนเปิดตัวชิป Blackwell เวอร์ชันราคาประหยัดที่ออกแบบมาโดยเฉพาะสำหรับตลาดจีน ซึ่งเป็นความเคลื่อนไหวที่จุดกระแสความกังวลในหมู่ฝ่ายนิติบัญญัติของสหรัฐฯ โดยเฉพาะในประเด็นที่อาจเอื้อให้จีนสามารถเร่งพัฒนาอุตสาหกรรมปัญญาประดิษฐ์และอุตสาหกรรมเซมิคอนดักเตอร์ของตนได้รวดเร็วขึ้น

วุฒิสมาชิกจิม แบงก์ส และเอลิซาเบธ วอร์เรน ได้ยกตัวอย่างการจัดตั้งศูนย์วิจัยแห่งใหม่ของ Nvidia ในเมืองเซี่ยงไฮ้ เพื่อชี้ให้เห็นถึงแนวโน้มที่อาจเสริมสร้างศักยภาพด้านเทคโนโลยีให้กับจีนในลักษณะที่อาจขัดต่อเป้าหมายด้านความมั่นคงของสหรัฐฯ