T&E ชี้ “ภาษีการบิน” ไม่ใช่ปัจจัยหลัก ทำผู้โดยสารลดลง

ผู้สื่อข่าวรายงานว่า องค์กร European Federation for Transport and Environment (T&E) เปิดเผยข้อมูลการวิจัย โดยตรวจสอบภาษี ค่าธรรมเนียม และค่าบริการต่าง ๆ หรือที่เรียกว่า location costs ในภาคการบิน

ที่ผ่านมา สายการบินต่าง ๆ อ้างว่า ภาษีการบิน ค่าธรรมเนียม และค่าบริการที่รัฐกำหนด เป็นสาเหตุที่ทำให้จำนวนผู้โดยสารลดลง แต่ข้อมูลชี้ให้เห็นในทางตรงกันข้าม โดยความต้องการเดินทางส่วนใหญ่ขึ้นอยู่กับกลยุทธ์ของสายการบิน แนวโน้มตลาด และพฤติกรรมการเดินทาง

ทั้งนี้ การตัดภาษีการบิน ค่าธรรมเนียม และค่าบริการต่าง ๆ จะส่งผลให้รัฐเสียรายได้หลายพันล้าน โดยไม่เห็นผลชัดเจนต่อจำนวนผู้โดยสาร

ผลการวิจัยพบว่า ค่าใช้จ่ายต่าง ๆ ในบรรดาสนามบินยุโรป แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญ โดยสนามบินที่แพงที่สุดมีค่าใช้จ่ายสูงกว่าสนามบินที่ถูกที่สุดถึง 5 เท่า ขณะที่ภาษี ค่าธรรมเนียม และค่าบริการที่สนามบิน มีความสัมพันธ์กับจำนวนผู้โดยสารเพียงเล็กน้อย โดยค่าใช้จ่ายที่สูงขึ้นไม่ได้ส่งผลให้จำนวนผู้โดยสารลดลงเสมอไป

อย่างไรก็ดี ยังต้องนำปัจจัยอื่นมาประกอบ โดยเฉพาะกลยุทธ์ของสายการบิน ทั้งนี้การวางแผนเส้นทางบินของสายการบินถูกกำหนดจากปัจจัยทางภูมิศาสตร์ ความน่าดึงดูดทางเศรษฐกิจ และข้อตกลงระหว่างประเทศ ซึ่งทำให้สนามบินที่มีค่าใช้จ่ายสูงยังคงดึงดูดผู้โดยสารจำนวนมากได้ หากมีความสำคัญเชิงยุทธศาสตร์

นอกจากนี้ งานวิจัยยังไม่พบความสัมพันธ์ที่ชัดเจนระหว่างการเพิ่มขึ้นของราคาตั๋ว กับการเปลี่ยนแปลงจำนวนผู้โดยสารในปัจจุบัน โดยในธุรกิจการบิน อุปทานจะเป็นตัวกำหนดอุปสงค์ สายการบินจะวางแผนตารางบินล่วงหน้าหลายเดือน และเติมที่นั่งด้วยการกำหนดราคาที่ยืดหยุ่น เพื่อรักษาปริมาณผู้โดยสารแม้ราคาจะสูงขึ้น

รายงานระบุว่า หากมีการจัดเก็บภาษีอย่างเหมาะสม ซึ่งหมายถึงการเพิ่มค่าใช้จ่ายของสายการบินในระดับที่สูงกว่านี้มาก การจัดเก็บภาษีการบินอาจกลายเป็นเครื่องมือในการจัดการอุปสงค์ได้ อย่างไรก็ตาม การเปลี่ยนแปลงภาษี ค่าธรรมเนียม และค่าบริการในระดับประเทศเพียงเล็กน้อย ยังไม่แสดงข้อมูลที่บ่งชี้ถึงความสัมพันธ์ที่ชัดเจนต่ออุปสงค์

สำหรับกรณีศึกษาในเยอรมนี พบว่า จำนวนผู้โดยสารไม่ได้ถูกกำหนดโดยค่าใช้จ่ายของสายการบินเพียงอย่างเดียว โดยหลังวิกฤตโควิด-19 ปริมาณผู้โดยสารยังอยู่ในระดับต่ำ เนื่องจากการลดลงอย่างรวดเร็วของการเดินทางเชิงธุรกิจ และการผูกขาดตลาดโดยพฤตินัยของสายการบินลุฟท์ฮันซ่า สายการบินประจำชาติเยอรมนี

ดังนั้น งานวิจัยสรุปว่า การที่สายการบินพยายามชี้ถึงการลดลงของจำนวนผู้โดยสาร โดยโยนสาเหตุมาจากภาษี ค่าธรรมเนียม และค่าบริการเพียงอย่างเดียว อาจเป็นเพียงการแสดงจุดยืนเพื่อสนับสนุนข้อเรียกร้องของอุตสาหกรรมให้ลดค่าใช้จ่าย มากกว่าจะสะท้อนสาเหตุที่แท้จริง