บริษัทจดทะเบียนใหญ่สุดของโลก

พลวัตปี 2019 : ฐปนี แก้วแดง(แทน)

หุ้นซาอุดี อารามโกได้ทะยานขึ้น 10% เต็มเพดานประจำวันเมื่อเข้าเทรดเป็นวันแรกในตลาด ซาอุดี ทาดาวัล ซาอุฯ เมื่อวานนี้  ประธานหญิงของบริษัท “ซาราห์ อัล-ซูไฮมี” ประกาศว่า ซาอุดี อารามโก จะกลายเป็น บริษัทจดทะเบียนที่ใหญ่ที่สุดในโลก

ก่อนที่หุ้นจะเข้าเทรดในตลาดมีการประเมินมูลค่า อารามโกไว้ระหว่าง 1.5-1.7 ล้านล้านดอลลาร์เมื่อได้กำหนดราคาหุ้นในช่วงสูงสุด  แต่เมื่อข้าเทรดเมื่อวานนี้ ราคาหุ้นอารามโกได้ปรับตัวขึ้นไปอยู่ที่ 35.2 ริยัล จาก 32 ริยัลในช่วงเช้า โดยได้พุ่งขึ้น 10% เต็มเพดานประจำวัน ทำให้บริษัทมีมูลค่า 1.88 ล้านล้านดอลลาร์และกลายเป็นบริษัทจดทะเบียนใหญ่สุดของโลก แซงหน้าไมโครซอฟต์และแอปเปิล อิงค์ ได้อย่างสบาย ๆ

อย่างไรก็ดี มูลค่า 1.8 ล้านล้านดอลลาร์นี้ยังคงต่ำกว่า 2  ล้านล้านดอลลาร์ที่มกุฎราชกุมาร ซาอุฯ ได้หมายมั่นปั้นมือเอาไว้มาก และมีรายงานว่า การขายหุ้นต้องอาศัยนักลงทุนในท้องถิ่นอย่างหนัก หลังจากที่บริษัทได้ยกเลิกการทำโรดโชว์ในต่างประเทศ เนื่องจากมีความสนใจซื้อจากต่างชาติน้อย

ผู้เชี่ยวชาญตลาดในภูมิภาคไม่รู้สึกยินดียินร้ายเท่าไหร่กับการดีดตัวของหุ้นอารามโก โดยบอกว่า เป็นการประเมินมูลค่าที่เป็น “ชัยชนะแบบกลวง ๆ” และถึงแม้ว่าจะมีดีมานด์จากนักลงทุนในท้องถิ่นมากเป็นประวัติการณ์ แต่ก็ยอมรับว่าเป็น “ดีมานด์ที่มีการประดิษฐ์ขึ้น”

เชื่อกันว่าพันธมิตรในอ่าวเปอร์เซียร์อย่างคูเวตและสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ ได้รับปากสนับสนุนหุ้นอารามโกไว้มาก โดยมีรายงานว่า กองทุนคูเวต อินเวสเมนต์ ออธอริตี้ และกองทุนอูดาบี ลงทุนเป็นเงินถึง 1,000 ล้านดอลลาร์ และ 1,500 ล้านดอลลาร์ตามลำดับ

จากการเปิดเผยของแซมบา แคปิตอล ซึ่งเป็นหนึ่งในที่ปรึกษาของอารามโกเมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา  นักลงทุนต่างชาติซื้อหุ้นอารามโก 10.5% ในขณะที่การซื้อส่วนใหญ่มาจากบริษัทและกองทุนซาอุฯ นอกจากนี้ยังมีเศรษฐีและตระกูลที่มั่งคั่งในซาอุฯ ด้วย

สิ่งที่นักลงทุนอยากรู้จากนี้ไป คือ หุ้นอารามโกมีความเสี่ยงแค่ไหน ?

ก่อนเข้าจดทะเบียน อารามโกได้ระบุในหนังสือชี้ชวนว่า ธุรกิจก๊าซและน้ำมันของบริษัทมีความเสี่ยงจำนวนมาก เช่น มีความเสี่ยงเรื่องดีมานด์ และซัพพลาย ราคาน้ำมันดิบ และกำลังการผลิตที่รัฐบาลซาอุฯ จะตัดสินใจผลิต เนื่องจากซาอุฯ เป็นผู้ผลิตใหญ่สุดในกลุ่มประเทศผู้ส่งออกน้ำมัน (โอเปก)

ซาอุดี อารามโก ยังมีความเสี่ยงด้านความมั่นคงสูงมาก  การผลิตน้ำมันของบริษัทได้รับผลกระทบจากการโจมตีด้วยโดรนเมื่อเดือนกันยายนที่ผ่านมา ซึ่งบีบให้รัฐบาลซาอุฯ ต้องลดกำลังการผลิตประมาณ 50% และต้องใช้เวลาหลายสัปดาห์กว่าที่รัฐบาลซาอุฯ จะฟื้นฟูขีดความสามารถในการผลิตได้แม้ว่าจะฟื้นตัวเร็วกว่าที่ตลาดคาดการณ์ไว้ก็ตาม   นอกจากนี้ ยังมีความเสี่ยงอื่น ๆ อีกเช่น การเปลี่ยนแปลงของสภาวะอากาศ  การพึ่งพาดีมานด์จากเอเชีย เป็นต้น

โมฮัมเหม็ด อัล–จาดาน รัฐมนตรีคลังซาอุฯ กล่าวว่า การจะทะเบียนของอารามโก จะช่วยสนับสนุนความพยายามของรัฐบาลที่จะกระจายเงินไปอัดฉีดโครงการภายในประเทศ และในระยะยาวจะทำให้ตลาดทุนซาอุฯ มีความลึกมากขึ้นและช่วยดึงการลงทุนของต่างชาติ  อย่างไรก็ดี ได้ยอมรับว่า ผลกระทบจากการขายหุ้นอารามโกต่อสถานการณ์คลังของซาอุฯ จะต้องใช้เวลา

ต้องรอดูกันต่อในวันต่อ ๆ ไปว่า ราคาหุ้นอารามโก จะไปต่อหรือรูดลง  และจะเป็นบริษัทจดทะเบียนใหญ่สุดของโลกไปได้อีกสักกี่น้ำ