พลวัต - Page 65 of 146 - ข่าวหุ้นธุรกิจออนไลน์

พลวัตปี 2020 : วิษณุ โชลิตกุล งบสิ้นงวดปี 2562 ของหุ้นกลุ่มธนาคารพาณิชย์ไทย ที่มีมาร์เก็ตแคปใหญ่มากกลุ่มหนึ่ง ประกาศออกมากันหมดแล้ว ถือว่ามีผลกำไรสุทธิที่ไม่เลวร้ายมากนัก เพราะขนาดธนาคารที่เคยมีปัญหามากสุดอย่าง CIMBT ยังดูพ้นขีดอันตรายแล้ว แม้ว่าการพ้นอันตรายกลับมามีกำไรที่เติบโตดูดีจะมาจากผลพวงของการเพิ่มทุนครั้งใหญ่ก็ตาม กำไรสุทธิที่มีทั้ง “ดีกว่าคาด” หรือ “ตามคาด” หรือ “แย่กว่าคาด” ไม่สามารถปฏิเสธข้อเท็จจริงได้ว่า ยุคทองของธนาคารพาณิชย์ไทยที่ครั้งหนึ่งเคยถูกกล่าวหาว่า “เสือนอนกิน” หรือ “ปลิงดูดเลือดสังคม” ในช่วงก่อนวิกฤตต้มยำกุ้งได้ผ่านพ้นไปแล้วและจะไม่หวนกลับมา นับตั้งแต่ยุคของการฟื้นตัวหลังวิกฤตต้มยำกุ้งที่กลับมาทำกำไรต่อเนื่องกันทั่วหน้า มาสู่ยุคของการปรับตัวครั้งล่าสุดที่ยังเพิ่งจะเริ่มต้นมาไม่เกิน 5 ปี ผู้บริหารธนาคารพาณิชย์ไทยต้องยอมรับว่า อาชีพนายธนาคารพาณิชย์นั้นเปรียบได้กับการนั่งบน “อาสน์พระอินทร์” ที่ “กระด้างดุจศิลา” กันเลยทีเดียว เหตุผลเพราะต้องตอบโจทย์ที่เป็นการบ้านอันท้าทายว่า จะสามารถหนีการไล่ล่าของอนาคตได้หรือไม่ และอย่างไร หากมองย้อนกลับไปถึงผลประกอบการงวดสิ้นปี 2561 ของธนาคารแม้จะเติบโตขึ้น แต่กำไรของธนาคารโดยรวมเติบโตในอัตราที่ลดลง นั่นหมายความว่ามีธนาคารบางรายมีกำไรลดลงเกินค่าเฉลี่ยของกลุ่ม ฉุดรั้งให้ตัวเลขไม่สวยไปด้วย แถมยังมีปัจจัยเสริมพ่วงเช่น ธนาคารขนาดเล็กอย่างน้อยหนึ่งราย จำต้องเพิ่มทุน ก่อนที่จะไม่สามารถปล่อยกู้เพิ่มได้ ส่วนธนาคารขนาดเล็กอีกรายหนึ่งเพิ่มทุนขายพันธมิตรต่างชาติไปแล้วในราคาสูงกว่ากระดาน แต่งบกำไรและกำไรสุทธิต่อหุ้นกลับไม่โดดเด่น และธนาคารขนาดกลาง 2 แห่ง กำลังเจรจาหาทางควบรวมกิจการโดยสมัครใจ แล้วก็ธนาคารพาณิชย์ระดับหัวแถว ยังเดินหน้ารีดไขมัน ลดสาขา ปรับโครงสร้างเพื่อรองรับอนาคตของธนาคารยุคดิจิทัล พร้อมกับหาเครื่องมือควบคุมความเสี่ยงรุ่นใหม่ ๆ มารองรับพร้อมกัน ทำให้กำไรสุทธิและรายได้ในช่วงหัวเลี้ยวหัวต่อของยุคสมัยไม่สดใสชั่วคราว ปีที่ผ่านมา สถานการณ์รีดไขมันของธนาคารใหญ่ยังดำเนินต่อไป และดีลเจรจาควบรวมของธนาคารขนาดกลางคือ TMB กับ TBANK ก็บรรลุเป้าหมาย ในขณะที่ธนาคารขนาดใหญ่อย่าง BBL ก็ทำข้อตกลงเคลื่อนย้ายฐานไปลงทุนในอินโดนีเซียตามโมเดล “อาเซียนแบงก์” อันถือเป็นก้าวใหญ่ก้าวใหม่ที่ต้องรอบรรลุผลในปีนี้ พลวัตของธุรกิจธนาคารพาณิชย์ที่เกิดขึ้น แตกต่างจากอดีตก่อนวิกฤตต้มยำกุ้ง ยุคที่ธนาคารพาณิชย์ไทยเติบโตปีละเกิน 10% และมีอัตรากำไรสุทธิเกินกว่า 20% ต่อปี ซึ่งถือเป็นยุคทอง และต่างจากยุคของการฟื้นตัวที่ทำให้มีกำไรต่อเนื่องกันเกือบ 1 ทศวรรษ เหตุผลรองรับข้อเท็จจริงคือ สภาพแวดล้อมใหม่ภายใต้กฎเหล็กของ BIS ที่มีกติกา stress test กำกับคุณภาพและสุขภาพของธนาคาร หรือกติกาใหม่ว่าด้วยระบบบันทึกบัญชีใหม่ IFRS ตลอดจนสภาพการแข่งขันในเทคโนโลยีดิจิทัลลดบทบาทลงสู่ฐานะใหม่ ที่เป็นทั้งผู้เล่น (แข่งขันเอาตัวรอดเอง) และพี่เลี้ยง (ที่ปรึกษาให้ธุรกิจอื่น ๆ) ที่ผ่านมา รายได้จากอัตราดอกเบี้ยและกำไรจากส่วนต่างของดอกเบี้ย เริ่มลดบทบาทและสัดส่วนลง ในขณะที่รายได้ส่วนอื่น ๆ (ค่าธรรมเนียมจากการให้บริการทางการเงินทางตรงกับอ้อม และผลตอบแทนการลงทุนอื่น ๆ) มีความสำคัญมากขึ้น แต่รายได้จากส่วนหลังนี้ยังต้องเผชิญกับส่วนต่างที่แคบลงเพราะลงทุนทางเทคโนโลยีในระยะเปลี่ยนผ่าน และต้นทุนการจ่ายชดเชยให้พนักงานที่ต้องปรับลดลง อัตรากำไรสุทธิที่ลดลงจากรายได้ปกติของธนาคารพาณิชย์ มีแนวโน้มถดถอยลงทั้งจากการแข่งขันและจากต้นทุนดำเนินงานเพื่อควบคุมคุณภาพขององค์กร จำต้องหากำไรจากธุรกิจเสริมอื่น ๆ ทำให้ธุรกิจนี้ซับซ้อน และลดเสน่ห์ลงแม้หากพิจารณาจากธุรกิจในระบบทุนนิยมแล้วยังสามารถมีอนาคตอีกยาวไกล การปรับตัวเข้าสู่ยุคใหม่เข้าสู่ธนาคารดิจิทัลจะเป็นอนาคต แต่ข้อเท็จจริงที่ปฏิเสธได้ยากก็คือ แหล่งทำกำไรในปัจจุบันของธนาคารพาณิชย์ยังต้องพึ่งพากำไรจากแหล่งเดิมคือส่วนต่างของอัตราดอกเบี้ยต่อไปอีกนานหลายปี ดอกเบี้ยเงินกู้และเงินฝากของธนาคารที่ยังคงต่ำเตี้ยเป็นของคู่กัน เพราะ ขึ้นกับ 2 ปัจจัยสำคัญคือ ปริมาณเงินในท้องตลาด และความต้องการเงินกู้ของลูกค้าในแต่ละช่วงของเศรษฐกิจ ปรากฏการณ์ที่ไม่ใช่ “มือที่มองเห็น” อะไร แต่เป็นกลไกปกติของธนาคาร สิ่งที่คนถือหุ้นธนาคารหรือนักลงทุนทั่วไปควรต่อสู้เพื่อ "รักษาปัจจุบัน" และ "ป้องกันการไล่ล่าของอนาคต" ราคาหุ้นธนาคารในตลาดยามนี้ที่ส่วนใหญ่ต่ำกว่าบุ๊ก และมีส่วนกดดันให้อาชีพนายธนาคารที่เคยเป็นอาชีพอันทรงเกียรติหรือ Noblesse oblige ถูกลดค่าลง จากเหตุผลหลักทางเศรษฐศาสตร์ของห้วงเวลาที่การลงทุนต่ำกว่าการออมเพราะคนที่จะกู้เงินเพื่อลงทุนซึ่งต้องอาศัยเงินระยะยาวนั้นมีน้อยลง ห้วงเวลาเช่นนี้คือบททดสอบครั้งสำคัญว่า ธนาคารแบบไหนที่จะรอดพ้นจากการไล่ล่าของอนาคตได้ดีกว่ากัน ไม่ว่าจะเป็นไปตามกฎของดาร์วิน หรือกฎแห่งป่าของเมาคลี

ธนาคารไทยในยุคดิ้นรนหนีอนาคต

‘สตาร์บัคส์’ กาแฟหอมกรุ่นการเงิน

SCB กับมลพิษหนี้เน่า

มาตรฐาน VS กำไรลด

โลหะที่มีค่ายิ่งกว่า ‘ทองคำ’

สงครามปูพรมของ CRC

DTAC กับสัญญะมาร์เก็ตติ้ง

NOK แผนออกจากไอซียู

SCB 10X โฮลดิ้งดิจิทัลเทคโนโลยี

‘อิหร่าน’ …โฟกัสสำคัญของปีนี้

BEAUTY ทองแท้หรือปลอม

Triple Bottom Line ความสมดุลธุรกิจยุคใหม่

หมวดหมู่

บริษัท บูรพาทัศน์ (1999) จำกัด