สงคราม 2 โลก

รัสเซียบุกยึดยูเครน ในทางการทหาร ดูเหมือนจะชนะด้วยกำลังที่เหนือกว่ากันอย่างเทียบไม่ได้ แต่ในทางการเมือง รัสเซียพ่ายแพ้ยับเยิน กลายเป็นผู้ร้ายของโลกสมัยใหม่ ถูกประณามถูกบอยคอต ด้วยมาตรการรุนแรงอย่างไม่เคยมีมาก่อน ไม่ว่าจะชนะหรือถอนกำลัง ความเป็นผู้ร้ายก็ติดตัวลบไม่ได้

เอาเข้าจริงทางการทหาร หลังผ่านไปเกือบสัปดาห์ รัสเซียก็ยังไม่สามารถยึดยูเครน ไม่สามารถชนะเบ็ดเสร็จ ต้องเผชิญการต่อต้านจากทั้งทหารและประชาชน ยิ่งเจอสงครามกองโจร สงครามยืดเยื้อ รัสเซียยิ่งติดกับ

รัสเซียมีทหารเหนือกว่า 3 ต่อ 1 แต่ไม่สามารถใช้กำลังได้เต็มที่ เพราะปูตินอ้างรักษาสันติภาพ ต้องการขับไล่ผู้นำและกองทัพยูเครนที่เป็น “นาซีใหม่” แสดงความใฝ่ฝันจะเอายูเครนกลับมารวมชาติ ฯลฯ

ทหารรัสเซียจึงต้องระมัดระวังไม่ทำอันตรายประชาชน อย่างที่เห็นข่าว ผู้หญิงยูเครนตะโกนด่าทหาร แจกเมล็ดทานตะวันสาปแช่ง ครั้นยิงขีปนาวุธ พลเรือนตาย เด็กตาย ยูเครนก็แพร่ภาพให้ชาวโลกประณาม ในทางตรงข้าม ทหารยูเครนมีความชอบธรรมที่จะตอบโต้ผู้รุกรานอย่างรุนแรง

โลกยุคนี้รบกันหน้ากล้อง แค่มีมือถือถ่าย TikTok แป๊บเดียวเป็นไวรัล ยูเครนใช้โซเชียลมีเดียเป็นอาวุธทางการเมืองได้เต็มประสิทธิภาพ ประธานาธิบดีลงสนามเคียงบ่าเคียงไหล่ทหาร ประกาศไม่หนี แม้สหรัฐฯ จะส่งเครื่องบินมารับ ซ้ำตำหนิโลกตะวันตกไม่ช่วยรบบ้าง

คนไทยหัวใจปูตินเหยียดเป็นตัวตลก รู้ไหมว่าคะแนนนิยมเขาพุ่งพรวด จากที่ได้รับเลือก 70% เมื่อปี 2019 แล้วคะแนนตกเพราะไม่สามารถแก้ปัญหาตามสัญญาไว้ แต่ตอนนี้เป็นฮีโร่ไปแล้ว

ภาพพ่อกอดลูกสาวลาไปเป็นทหาร ภาพหนุ่มสาวแต่งงานแล้วจับปืน ภาพคนแก่อายุ 80 ขอรบปกป้องเอกราช ข่าวมิสแกรนด์ยูเครนเข้าเป็นทหาร คลิปผู้หญิงช่วยกันทำระเบิดขวด ฯลฯ

รัสเซียแพ้ยับเยินทางการเมือง จากการรุกรานที่ไม่ชอบธรรมอยู่แล้ว

นี่เป็นสิ่งที่ปูตินไม่คาดคิดมาก่อน นักวิเคราะห์กลยุทธ์ที่แห่ชื่นชมปูตินบุกสายฟ้าแลบ โลกตะวันตกรับมือไม่ทัน ฯลฯ ก็ไม่คาดคิดมาก่อน

มองมุมกลับ การที่สหรัฐฯ และนาโต้ไม่ส่งทหารไปช่วยยูเครนกลับเป็นผลดี นอกจากไม่ทำให้สงครามบานปลาย ยังขึงพืดรัสเซีย-ปูติน เป็นอันธพาลร้าย โลกทอดทิ้งยูเครนไม่ได้ ไม่เช่นนั้นอันธพาลจะได้ใจ ฯลฯ ทำให้กระแสประชาชนทั่วโลกลุกฮือ หนุนมาตรการบอยคอตรุนแรงอย่างไม่เคยมีมาก่อน เช่น ตัดธนาคารรัสเซียพ้นระบบสวิฟท์

ชาติเป็นกลางอย่างสวิสยังเอาด้วย ชาวสวิสหลายหมื่นชุมนุมต้านรัสเซีย การประท้วงการประณามลุกลามทั่วโลก ฟีฟ่า-ยูฟ่า ที่ไม่เคยยุ่งการเมือง ตัดรัสเซียจากบอลโลกบอลยุโรป

คงมีแต่เผด็จการทหารพม่าหนุนรัสเซีย สิงคโปร์ร่วมบอยคอต  ส่วนพี่ไทย “ไม่เลือกข้าง” ระหว่างผู้รุกรานกับผู้ถูกรุกราน สมคำพังเพย “รู้รักษาตัวรอดเป็นยอดดี” สมัยนี้เรียกว่า “อยู่เป็น”

น่าสังเกตว่ากระทั่งจีนยังระวังท่าที แม้ไม่ร่วมคว่ำบาตร ไม่ยอมใช้คำว่า “รุกราน” แม้งดออกเสียงในคณะมนตรีความมั่นคง ก็นับว่าผิดคาด ที่ไม่ใช้สิทธิวีโต้ปกป้องรัสเซีย คงประเมินสถานการณ์แล้ว อย่าแส่ดีกว่า เดี๋ยว “ทัวร์ลง”

ปูตินไม่รู้ตัวว่าเขาไม่เพียงทำสงครามกับยูเครน แต่ยังทำสงครามกับโลกสมัยใหม่ โลกที่ต้องการความสงบสันติ เพื่อการค้าการลงทุน การพัฒนาเทคโนโลยี คุณภาพชีวิต ใส่ใจสุขภาพ สิ่งแวดล้อม เดินทางท่องเที่ยว ดูหนังฟังเพลง หรือเชียร์กีฬา

คนรุ่นปัจจุบันเติบโตมาในโลกไร้พรมแดน ซึ่งอาจจะชอบเมดเวเดฟ เชียร์ไดนาโมเคียฟ เล่นเกมข้ามโลกกับเพื่อนยูเครน มีความใฝ่ฝันจะท่องเที่ยวรัสเซีย ฟินแลนด์ ฯลฯ

แล้วจู่ ๆ ช็อก! แม่-เกิดสงคราม จากคนรุ่นโบราณคลั่งชาติ แก้ปัญหาโดยใช้กำลัง ทำลายระเบียบโลก ทำลายความสงบสุข คนรุ่นปัจจุบันรวมทั้งคนจีนคนรัสเซีย จึงยอมไม่ได้ที่ปูตินจะทำลายโลกของพวกเขา

นั่นแหละที่ทำให้รัสเซียแพ้ ไม่ว่าจะรุกหรือถอยก็ตาม